Amir Abdul Kader al-Jazā’iriy (AAK)

Amir Abdul Kader al-Jazā’iriy (AAK)

Kali pertama ambo dengar nama negara Algeria ialah masa World Cup Mexico 1986 (darjah 3). Masa tu Algeria ada player hebat bernama Rabah Madjer yg main dengan kelab Porto. Masa tu ambo tak tahu pun bahawa Algeria ni Arab sebab dia mewakili Afrika. Rupanya Algeria ni negara Arab yang terletak di utara Afrika macam Mesir, Libya, Tunisia dan Maghribi

 

Masa kat Kaherah, malam2 kami biasa tgk Nile tv. Saluran Nile tv ni berbahasa Inggeris. So berita2 dalam Nile tv tu agak antarabangsa. Pernah suatu ketika Nile tv siar klip video lagu bertajuk Abdel Kader karya Cheb Khaled, Fadel dan Rachid Taha. Boleh dikatakan klip tu main tiap2 minggu. Ambo terfikir siapa Abdul Kader ni? Ambo mengagak bahawa individu berkenaan merupakan seseorang sosok yang hebat samada orang Algeria, Tunis atau Maghrib berdasarkan lahjah (accent/ slanga) ammiyah mereka tu.

 

Bila jumpa orang Algeria, ambo tanya siapa Abdul Kader. Masa tu internet tak meluas cam skang. So mereka cakap Abdul Kader ni pejuang kemerdekaan negara mereka. Ambo juga tanya pasal Boutafliqa (Presiden Algeria masa tu), terus warga Algeria tu tak nak cakap dengan ambo. Entahlah, dia ingat ambo nak report ke Presiden Boutafliqa kot. Ha ha ha

 

Ringkasnya Abdul Kader ibn Muhyiddin ibn Mustafa al-hasaniy al-Jazā’iri merupakan seorang ulama, ahli sufi, pejuang kemerdekaan Algeria menentang Peranchis pada abad 19. Beliau ni berketurunan nabi daripada jalur hassan bin ali. Lahir di area Mascara, Algeria.

 

Amir Abdul Kader (AAK) dibesarkan dalam suasana ilmu dan tasawwuf. Beliau hafaz AQ pada usia muda dan mendalami pelbagai ilmu islam termasuklah kemahiran berkuda, memanah dan strategi perang. So kemahiran dan ilmu beliau agak seimbang antara rohani dan fizikal

 

Then pada tahun 1830, Peranchis menjajah dan menjarah Algeria. So AAK yang pada masa itu masih muda tampil menyeru penyatuan kabilah-kabilah Arab dan Barbar bergabung menentang Peranchis. Masa umur dia 25 tahun, beliau diangkat sebagai Amir (pemimpin) oleh para ulama dan ketua kabilah, tu la dia digelar Amir Abdul Kader

 

AAK bukan hanya sekadar panglima perang, beliau juga pembina negara. Beliau menstrukturkan sistem pemerintahan masa tu (kawasan tempat dia tu), melantik qadhi, pegawai zakat dan menguatkuasakan undang2 syariah.

 

Then peranchis datang dan menandatangai perjanjian dengan beliau. Antaranya Perjanjian Desmichels 1834 dan Perjanjian Tafna 1837 yang mengiktiraf kekuasan beliau di sebahagian besar wilayah Algeria

 

Namun Peranchis mengkhianati perjanjian tersebut. So peperangan kembali meletus dengan tindakan yang lebih ekstrem. AAK memimpin perang gerila lebih kurang 15 tahun. Beliau berhadapan dengan kekurangan senjata dan peralatan serta pengkhiatan dalaman sesetengah kabilah (perkara biasa terjadi dalam perjuangan kemerdekaan)

 

Setelah melalui siri peperangan yang panjang, AAK amik keputusan menyerah diri untuk mengelakkan pertumpahan darah yang lebih besar. Yang paling terkesan ialah rakyat awam. So dia menyerah diri dan penjajah berjanji memberi peluang kepada AAK menetap di suria. Namun cam biasa la, geng penjajah mungkir janji. AAK dibawa dan dipenjara di bumi Peranchis selama beberapa tahun. Beliau dibebaskan oleh Napoleon III pada 1852

 

Then beliau menetap di Damsyik, Suria dan memberi tumpuan penuh terhadap dunia ilmu, penulisan dan tasawwuf. Beliau banyak menulis karya2 utama dalam tasawuf dan falsafah.

 

Tahun 1860, berlaku rusuhan antara kaum di Damsyik. Beliau melindungi dan mempertahakan geng Kristian daripada dibunuh. Sikapnya mendapat pengiktirafan daripada peranchis, Vatican dan Uthmaniyyah. Beliau menegaskan bahawa tindakannya lahir daripada ajaran Islam, bukan kerana nak jilat geng penjajah mahu pun barat

 

Ada juga kritikan dan komentar para ulama terhadap AAK terutama sikapnya yang menyerah diri dalam perang jihad Algeria. Tindakan ini dilihat sebagai berkompromi dengan penjajah. Namun ada yang mempertahankan tindakan beliau demi menyelamatkan ribuan orang awam yang sengsara menjadi mangsa perang. Ada juga yang mengkritik beliau yang dilihat terpengaruh dalam tasawuf Ibn Arabi n etc

 

Ambo tertarik dengan suatu statement daripada seorang penulis (dah lupa nama) bahawa untuk memahami perjuangan AAK, kita harus memahami dan menilai berdasarkan konteks zamannya, bukan dengan penilaian kaca mata kita yang hidup masa kini

 

AAK meninggal di Damsyik pada 1883. Jenazah beliau dipindahkan ke Algeria pada tahun 1965. Beliau merupakan symbol perjuangan kemerdekaan Algeria dan maruah bangsa.

 

#sedang baca buku AAK terjemahan IBDE. Baca speed reading jer sebab kebanyakan fakta kita dah jumpa