BAHAGIAN I
PENGERTIAN TAHARAH
1.1 Pengertian Taharah Pada Bahasa
Taharah pada bahasa ialah bersih dan bebas daripada segala kekotoran samada di dalam bentuk nyata seperti najis, kencing atau bentuk maknawi seperti perkara-perkara yang mengaibkan atau sifat-sifat keji.
Taharah dengan air bersih bermaksud bersih daripada kotor manakala taharah daripada hasad bermaksud bebas daripadanya
1.2 Pengertian Taharah Pada Mazhab Syafie
Taharah pada perbuatan yang mengharuskan solat atau seumpamanya seperti berwuduk kepada sesiapa yang belum berwuduk, mandi kepada sesiapa yang diwajidkan mandi dan menghilangkan najis daripada pakaian, badan dan juga tempat
Dari segi Syarak, taharah ialah bersih daripada najis sama ada najis haqiqiy, iaitu khabath (kekotoran) atau najis hukmiy, iaitu hadas. Khabath ialah sesuatu yang kotor menurut Syarak. Manakala hadas pula ialah sesuatu sifat Syarak yang ada pada anggota badan dan ia menghapuskan taharah.
Berdasarkan keterangan di atas ulama mazhab Syafie berpendapat bahawa taharah pada Syarak ada 2 makna:
Makna pertama: melakukan sesuatu perbuatan yang mengharuskan solat, iaitu berwuduk, mandi janabah, tayammum dan menghilangkan najis, atau melakukan sesuatu perbuatan yang sama rupa dan maknanya dengan wuduk dan mandi janabah seperti tayammum mandi-mandi sunat dan memperbaharui wuduk. Berdasarkan makna pertama ini, seseorang yang membasuh muka dan anggota-anggota wuduk dengan niat berwuduk adalah dinamakan taharah. Begitu juga orang-orang yang bertayammum, mandi sunat dan memperbaharui wuduk, kesemua perbuatan ini dinamakan taharah. Justeru itu, tidak semestinya taharah tadi hanya untuk mengharuskan solat sahaja kerana solat itu harus dikerjakan dengan sebab wuduk yang pertama dan tanpa mandi sunat.
Makna kedua: Taharah ialah megangkat hadas besar dan hadas kecil, atau menghilangkan najis, atau melakukan perbuatan yang sama pada makna dan rupanya, seperti tayammum, mandi-mandi sunat dan memperbaharui wuduk. Pengertian ini jelas menunjukkan bahawa taharah itu merupakan sifat maknawi, iaitu sifat yang tidak dapat dilihat oleh mata, di mana perbuatan ini mesti dilakukan oleh setiap orang yang suci tubuh badannya daripada kekotoran maknawi, iaitu hadas besar dan hadas kecil. Hadas besar terangkat dengan sebab mandi junub, sementara hadas kecil pula terangkat dengan sebab berwuduk. Kedua-dua hadas ini terangkat disebabkan perbuatan orang yang melakukannya. Inilah yang dimaksudkan dalam mazhab Syafie taharah pada Syarak.
1.3 Pengertian Taharah Pada Mazhab Hanafi
Taharah dari segi Syarak bermaksud bersih daripada hadas (hadas besar dan hadas kecil) atau kekotoran. Bersih di sini bermaksud apa yang boleh dihilangkan oleh seseorang seperti air najis yang menitik jatuh ke atas kaki lalu dia menghilangkannya dengan cara membasuhnya. Dengan kata lain, bersih daripada benda-benda yang kotor yang disuruh oleh Syarak membersihkannya. Sementara yang dimaksudkan dengan perkataan hadas ialah sifat Syarak yang berada samada di seluruh tubuh badan atau sebahagian anggota tertentu yang menghilangkan sifat suci. Contohnya hadas kecil yang menafikan adanya wuduk dan hadas besar yang mewajibkan mandi.
Ulama Hanafiyyah menegaskan bahawa hadas ialah suatu sifat Syarak yang ada pada sebahagian anggota, atau pada semua badan di mana hadas itu menyebabkan hilangnya sifat taharah. Justeru itu, di dalam mazhab ini hadas dinamakan najasah hukmiyyah iaitu pada hukumnya adalah dikatakan najis.
Najis merupakan perkara yang berlawanan dengan sifat bersih. Justeru itu, najis merupakan suatu ibarat yang mengandungi 2 makna iaitu hadas dan kotor (khabath). Dari segi bahasa perkataan najis mengandungi makna nyata (hissiy) yang boleh ditanggap oleh pancaindera seperti air kencing, tahi, muntah dan sebagainya
Daripada takrif ini, jelas menunjukkan bahawa taharah terbahagi kepada dua jenis, iaitu taharah hadas (menyucikan hadas) dan taharah khabath (menyuci kekotoran).
Menyuci hadas adalah khusus pada badan, manakala menyuci kekotoran adalah merangkumi badan, pakaian dan tempat. Menyuci hadas terbahagi kepada tiga, iaitu hadas besar dengan cara mandi, menyuci hadas kecil dengan cara wuduk dan suci gantian kepada kedua-duanya, apabila tidak dapat dilakukan kerana keuzuran, dan penyucian ketiga adalah melalui tayammum. Menyuci kekotoran (khabath) pula adalah dengan 3 cara iaitu basuh, sapu dan merenjis. Oleh itu, jelaslah bahawa taharah adalah merangkumi wuduk, mandi, menghilangkan najis, tayammum dan perkara yang berkaitan dengannya.
1.4 Pengertian Taharah Pada Mazhab Hanbali
Ulama dari mazhab Hanbali mengatakan taharah ialah mengangkat hadas dan barang yang pada makna hadas serta menghilangkan najis atau mengangkat hukum tersebut
Maksud mengangkat hadas ialah menghilangkan sifat yang menjadi penghalang kepada sah solat dan seumpamanya. Ini kerana hadas merupakan suatu ibarat daripada sifat hukmiyyah yang ada pada seluruh badan atau sebahagian anggota badan. Justeru itu, suci dan bersih daripada hadas itu adalah bermakna terangkat sifat hukmiyyah tadi.
Maksud barang yang pada makna hadas ialah apa yang dikira termasuk dalam makna mengangkat hadas. Dengan kata lain mengangkat hadas orang yang tidak berhadas. Contohnya seperti memandikan mayat, memperbaharui wuduk dan mandi bagi orang yang telah pun suci. Perbuatan sebegini (contohnya memperbaharui wuduk) tidaklah mengangkat hadas kerana orang yang memperbaharui wuduk telah pun suci dan tidak perlu kepada mengangkat hadas. Begitu juga perbuatan memandikan mayat tadi, mayat sebenarnya tidak berhadas kerana perbuatan memandikan mayat adalah amr tacabbudiy (perbuatan ibadat semata-mata)
Maksud perkataan menghilangkan najis ialah menghilangkan najis dengan cara dilakukan oleh pembuat seperti perbuatan Encik Ahmad membasuh selipar yang terkena tahi unta. Perbuatan Encik Ahmad itu dikira taharah kerana dia menghilangkan tahi unta di seliparnya dengan cara membasuh. Selain itu ia juga bermaksud suci dengan sendirinya seperti arak yang berubah menjadi cuka. Keadaan arak yang telah berubah menjadi cuka itu tdak dilakukan secara langsung oleh sesiapa pun.
Sementara maksud mengangkat hukum adalah bermakna mengangkatkan hukum hadas dan barang yang pada makna hadas, atau mengangkatkan hukum najis. Mengangkatkan hukum tersebut adalah dengan tanah, seperti tayammum dari hadas dan khabath. Maka dengan sebab tayammum itu terangkatlah hukum hadas dan hukum khabath, iaitu perkara yang menegahkan seseorang mengerjakan solat.
1.5 Pengertian Taharah Pada Mazhab Maliki
Taharah adalah satu sifat hukmiyyah yang pada hukumnya mewajibkan seseorang yang bertaharah tadi mengerjakan solat, di mana taharah itu menjadi syarat ke atas seseorang yang suci daripada hadas besar dan hadas kecil, suci pakaian yang dipakai dan suci tempat solat untuk mengerjakan solat. Dengan kata lain, taharah merupakan sifat yang mengharuskan seseorang itu bersolat dengan pakaian yang dipakainya, di tempat yang padanya dia bersolat. Keadaan taharah merupakan suatu keadaan di mana seseorang itu suci daripada hadas besar dan hadas kecil.
Dalam masalah ini, mengikut pendapat mazhab Maliki, taharah (bersih atau suci) adalah perkara yang maknawi (perkara yang tidak dapat dilihat oleh mata) bukan perkara yang hissiy (perkara yang dapat dilihat oleh mata). Dengan pegertian ini, dalam mazhab Maliki taharah itu adalah perkataan yang berlawanan kepada 2 perkara iaitu najis dan hadas. Najis merupakan sifat hukmiyyah yang mewajibkan seseorang yang bernajis ditegah daripada mengerjakan solat dengan pakaian yang bernajis atau di tempat yang bernajis. Sementara hadas pula suatu sifat hukmiyyah yang mewajibkan seseorang yang berhadas ditegah daripada mengerjakan solat.
1.6 Kesimpulan
Secara keseluruhannya imam-imam mazhab yang 4 telah bersepakat bahawa:
1) taharah adalah sifat ictibariyyah, iaitu sifat yang diambil kira yang ditentukan oleh Syarak sebagai syarat sah solat dan selainnya
2) Imam-imam mazhab yang empat telah mensyaratkan sah solat seseorang itu bahawa tubuh badan, tempat, pakaian mereka mestilah bersih dan suci.
3) Mereka juga sepakat mengatakan bahawa taharah di sisi Syarak itu ada 2, iaitu suci daripada hadas dan suci daripada khabath (kekotran yang zahir). Suci daripada hadas ialah keadaan seseorang suci daripada hadas besar seperti haid, janabah dan sebagainya. Suci daripada hadas kecil ialah keadaan seseorang yang sedang berwuduk. Suci daripada hadas ialah tertentu pada tubuh badan sahaja. Sementara suci daripada khabath iaitu keadaan seseorang yang suci daripada benda-benda yang kotor pada Syarak seperti tahi, kencing, darah dan sebagainya. Suci daripada khabath adalah tertentu pada tubuh badan, pakaian dan tempat.
BAHAGIAN II
PENGERTIAN SOLAT
2.1 Pengertian Solat Dari Segi Bahasa
Perkataan solat dalam bahasa Arab bererti doa iaitu memohon kebaikan. Firman Allah SWT yang bermaksud:…..dan doakanlah untuk mereka, kerana sesungguhnya doamu itu menjadi ketenteraman bagi mereka . Sebab ia dinamakan solat kerana ia mengandungi doa yang merupakan unsur yang banyak di dalamnya. Hal ini kerana menggunakan nama juzuk untuk maksud keseluruhannya. Selain itu, solat mengandungi dua perkara penting. Yang pertama ialah tawajjuh (usaha menghadapkan diri kepada Allah SWT) dan yang kedua ialah doa (seruan memohon hajat dan keampunan kepada Allah SWT).
2.2 Pengertian Solat Di Sisi Mazhab Syafie Dan Hanafi
Dalam istilah ahli fiqh perkataan solat bermaksud beberapa perkataan dan perbuatan yang tertentu, dan ia bermula dengan takbir dan disudahi dengan salam dengan syarat-syarat tertentu. Pengertian ini merangkumi semua jenis solat yang dimulai dengan takbiratulihram dan yang berakhir dengan salam. Oleh itu, sujud tilawah tidak dinamakan solat kerana ia tidak dimulai dengan takbir dan tidak disudahi dengan salam. Ini merupakan pendapat Hanafiyyah dan Syafiiyyah.
2.3 Pengertian Solat Di Sisi Mazhab Maliki Dan Hanbali.
Para ulama dari mazhab maliki dan hanbali memberi pengertian solat sebagai perbuatan yang mendekatkan diri kepada Allah, mempunyai takbiratulihram, salam atau pun sujud sahaja. Perkataan perbuatan di dalam pengertian di atas mengandungi 3 bahagian iaitu perbuatan atau pergerakan zahir yang melibatkan anggota tubuh badan seperti sujud dan rukuk, perbuatan lidah seperti membaca al-fatihah dan tasbih serta perbuatan hati seperti khusyuk dan menundukkan diri hanya kepada Allah.
Secara keseluruhannya perbezaan pendapat di dalam pengertian solat ini bukanlah suatu perkara yang besar. Apa yang menjadi perbezaan ialah ulama Syafiiyah dan Hanafiyyah tidak menjadikan sujud tilawah itu sebagai solat. Sementara ulama Malikiyyah dan Hanabilah memasukkan perbuatan sujud tilawah itu di dalam pengertian solat
2.4 Pandangan Ulama Lain Tentang Roh Solat
Ahli makrifat telah mentakrifkan roh (jiwa) solat dengan takrif yang menggambarkan hakikat solat. Mereka mentakrifkan solat sebagai berharap kepada Allah SWT dengan sepenuh jiwa, dengan penuh khusyuk di hadapanNya dan ikhlas kepadaNya serta hadir hati dalam berzikir, berdoa dan memuji.Ringkasnya, roh solat ialah berhadap kepada Allah SWT dengan khusyuk, ikhlas, hadir hati, sama ada dalam berzikir, berdoa mahupun dalam memuji. Inilah roh atau jiwa solat yang sebenar. Untuk mewujudkan hal itu, maka solat disyariatkan. Dengan ini jelaslah bahawa solat tidak sekali-kali disyariatkan kerana rupa, sebaliknya solat disyariatkan kerana hakikat jiwanya (rohnya). Oleh kerana itulah, rupa solat berubah-ubah, lain nabi, lain pula rupanya, sedangkan roh (jiwanya) tetap tidak berubah. Takrif yang melengkapo rupa dan hakikat solat ialah menghadapkan hati (jiwa) hanya kepada Allah SWT, suatu perbuatan menghadap yang mendatangkan perasaan takut, menumbuhkan rasa kebesaranNya dan mengagungkan kekuasaanNya dengan penuh khusyuk dan ikhlas di dalam beberapa perkataan dan perbuatan yang dimulai dengan takbir dan disudahi dengan salam.
2.5 Pandangan Syeikh Daud Al-Fattaniy Tentang Rupa Solat Zahir Batin
Di dalam kitabnya yang masyhur, syeikh daud al-fattaniy mengatakan bahawa solat mempunyai rupa zahir dan rupa batin. Rupa zahir ialah segala perbuatan yang kita nampak apabila seseorang itu menunaikan solat seperti berdiri tegak, rukuk, sujud, duduk di antara 2 sujud, membaca al-fatihah dan sebagainya. Sementara rupa batin bagi solat ialah khusyuk, perasaan merendah diri kepada Allah ketika solat, ikhlas dan hadir hati, memahami makna setiap bacaan dan sebagainya. Mengikut tinjauan penulis, pendapat ini berkemungkinan diambil daripada pendapat Imam al-Ghazali. Ini kerana bahagian awal kita musalli yang membicarakan falsafah solat karangan syeikh daud banyak menukilkan pendapat Imam Ghazali.
BAHAGIAN III
Pengertian Puasa
Puasa dari segi bahasa bermaksud menahan diri daripada melakukan sesuatu seperti makan, minum dan bercakap. Hal ini berdasarkan firman Allah SWT menceritakan keadaan Maryam di dalam al-Quran yang bermaksud:…sesungguhnya aku bernazar diam membisu kerana (Allah) al-Rahman… . Justeru itu apabila seseorang itu menahan dirinya daripada bercakap, makan, mahupun kedua-duanya sekali (menahan diri daripada makan dan bercakap), maka dia dikatakan berpuasa dari sudut bahasa
Dari segi istilah Syarak puasa ialah menahan diri daripada sebarang perkara yang membatalkannya, bermula dari terbit fajar hingga matahari terbenam dengan niat puasa .
Takrif ini merupakan takrif puasa di sisi Syafiiyah dan Malikiyyah. Sementara al-Jaziriy di dalam kitabnya menyebut bahawa puasa ialah menahan diri daripada sebarang perkara yang membatalkannya sehari suntuk, bermula dari terbit fajar sadiq sehingga matahari terbenam dengan dengan syarat-syarat tertentu. Takrif ini dipersetujui oleh ulama Hanafiyyah dan Hanabilah. Perbezaan di antara 2 takrif ini ialah ulama mazhab Syafie dan Maliki memasukkan perkataan dengan niat puasa ke dalam takrif. Ini kerana niat bukanlah merupakan rukun puasa di sisi mazhab hanafi dan hanbali. Justeru itu, niat tidak dimasukkan ke dalam takrif puasa. bagi mereka, niat merupakan syarat yang mesti ada. Sesiapa yang tidak berniat dengan cara tertentu, maka puasanya tidak sah.
BIBLIOGRAFI
al-Fattaniy, Daud Abdullah, Munyat al-Musalli, tiada tempat cetakan & tiada tahun.
Al-Jaziriy, Abdul Rahman. T.thn.. Kitab al-Fiqh cAla al-Mazahib al-Arbacah. Beirut. Dar al-Kutub al-cIlmiyyah.
Ali Syarbaji, Mustafa al-Bugha, Mustafa al-Khin. 2007. Manhaj Fiqh al-Syafi’I. Negeri Sembilan. Jabatan Mufti Kerajaan Negeri Sembilan.
Muhammad Bakr Ismail. 1997. al-Fiqh al-Wadih Min al-Kitab Wa al-Sunnah cAla al-Madhahib al-Arbacah. Kaherah. Dar al-Manar
Said Ibrahim. 1997. Fiqh Mazhab Syafie Dan Pendapat Imam Mazhab Dalam Fiqh Islam Hanafi Maliki Syafie Hanbali. Kuala Lumpur. Dar al-Makrifat.
http://www.al-azim.com/masjid/seminar/ramadhan1427/1.pdf (28 Ogos 2010)
http://www.ahmadrushdi.com/2009/08/puasa-takrif-pensyariatan-dan-rahsia/ (28 Ogos 2010)
http://www.al-kauthar.lot3398.com/bimbingan-fardhu-ain/bab-11-takrif-solat/takrif-solat.html (28 Ogos 2010)
http://elmargi.blogspot.com/2010/06/kuliah-maghribmusalli.html (27 Ogos 2010)
http://mengenali-diri.blogspot.com/2009/03/roh-jiwa-solat.html (27 Ogos 2010)
http://perkongsianmaklumat.blogspot.com2009/02/pertama-pengertian-dan-kepentingan.html ( 27 Ogos 2010)
* entri ini merupakan assigment seorang ustazah yang sambung blaja, aku tolong buat jer
Tiada ulasan:
Catat Ulasan